Glas-ar-Loar: Bretagne's Ethereal Glass Harp Phenomenon

Orin ar glas-ar-loar a zo levezonet gant an armonica gwerennoù, ur benveg ijinet gant Benjamin Franklin e 1761. Met ar glas-ar-loar a zo bet adijinet ha kempennet evit klotañ gwell gant hengoun sonerezh Breizh. Ar soner benveg-mañ Yann Paranthoën a oa unan eus ar re gentañ da gompren galloudoù ar glas-ar-loar ha da ziorren un doare seniñ dibar evitañ.

Ur Benveg Dibar evit Sonerezh Breizh

Ar glas-ar-loar a zo deuet da vezañ ur benveg pouezus e bed ar sonerezh hengounel e Breizh. E sonioù tener ha doujus a glot mat gant tonioù hengounel ar vro, evel ar gwerzioù hag ar sonioù. Ar sonerien o deus kavet an tu da gemmeskañ ar glas-ar-loar gant benvegoù all evel an delenn, ar vombard hag ar binioù evit krouiñ ur son nevez ha fromus.

Unan eus ar perzhioù dibar eus ar glas-ar-loar eo e c’halloud da grouiñ ur spesad atmosfer. E sonioù a c’hell mont eus an tener d’ar spountus, o reiñ d’ar sonerien ur benveg galloudus evit ezteurel o santadoù ha krouiñ tonioù nevez. Ar benveg-mañ a zo deuet da vezañ ur benveg a-bouez evit ar sonerien a glask nevesaat hep koll o liammoù gant o hengoun.

Sonerien Vrudet ar Glas-ar-Loar

E-touez ar sonerien vrudetañ a ra gant ar glas-ar-loar e Breizh emañ Nolwenn Korbell, ur ganer ha soner anavezet-mat. He doare da gemmeskañ ar glas-ar-loar gant he mouezh hag ar vombard en deus desachet evezh ar selaourien er bed a-bezh. He albom Glaz ar Loar, deuet er-maez e 2018, a zo bet meulet-kenañ gant ar varnerien ha lakaet ar benveg war wel e-touez ur selaouiaded ledanoc’h.

Un all eus ar sonerien vrudet a ra gant ar glas-ar-loar eo Yann-Fañch Kemener, ur ganer hengounel anavezet-mat. En deus bet desket c’hoari war ar benveg e-pad e zaou vloaz diwezhañ hag en deus kroget da gemmeskañ anezhañ gant e ganañ hengounel. E zoare da lakaat ar glas-ar-loar da glotañ gant ar c’han-ha-diskan en deus krouet ur son nevez ha fromus.

Ar Glas-ar-Loar er C’henlabour Etrevroadel

Ar glas-ar-loar n’eo ket chomet e Breizh hepken. Ar benveg en deus desachet evezh sonerien eus broioù all, o krouiñ kenlabouroù etrevroadel a-bouez. Ur skouer eus se eo ar c’henlabour etre Nolwenn Korbell hag ar soner islandek Ólafur Arnalds. O deus graet ur ganaouenn asambles anvet Skornlagad, a gemmeskas sonioù ar glas-ar-loar gant piano hag elektronek, o krouiñ ur son divoas ha fromus.

Ar glas-ar-loar a zo bet ivez implijet e festivalioù sonerezh etrevroadel, evel Festival Interceltique de Lorient hag ar Celtic Connections e Glasgow. An diskouezhadegoù-se o deus lakaet ar benveg war wel dirak ur selaouiaded ledanoc’h ha roet tro d’ar sonerien da gemmeskañ gant sonerien eus broioù all.

Dazont ar Glas-ar-Loar

Daoust d’e orin nevez, ar glas-ar-loar en deus diskouezet e c’halloud da chom ur benveg a-bouez e bed ar sonerezh hengounel ha nevez e Breizh. Sonerien yaouank a zo o teskiñ c’hoari warnañ, o krouiñ ur rummad nevez a sonerien a c’hello kas ar benveg pelloc’h c’hoazh.

Ouzhpenn-se, ar c’helennerien sonerezh e Breizh a zo o paouez kregiñ da gelenn ar glas-ar-loar er skolioù sonerezh, o reiñ tro d’ar vugale da zeskiñ ar benveg asambles gant benvegoù all evel an delenn pe ar vombard. Kement-se a zigor hentoù nevez evit dazont ar sonerezh hengounel e Breizh.

Ar glas-ar-loar a zo ur skouer eus an doare ma c’hell ar sevenadur hengounel en em adnevesaat hep koll e identelezh. Gant e sonioù dibar ha fromus, ar benveg-mañ a zo o lakaat Breizh war-wel er bed a-bezh hag o reiñ ur vuhez nevez d’ar sonerezh hengounel. Daoust d’an diaesterioù a c’hell bezañ evit deskiñ c’hoari warnañ, ar glas-ar-loar a chom ur benveg galloudus evit ezteurel santadoù ha krouiñ tonioù nevez. Gant e amzer da zont prometus, ar glas-ar-loar a zo sur da chom ur benveg a-bouez e bed ar sonerezh e Breizh hag er-maez eus ar vro e-pad ar bloavezhioù da zont.