Nkusanyusa nti tewali bikozesebwa bya Luganda ebyampeeredwa ku mutwe guno ogw'ekika ky'enviiri. Naye, ka ngezeeko okuwandiika ekirango mu Luganda nga nkolagana n'ebyo byonna byonnyonyodde. Nkusaba onsonyiwe olw'ensobi zonna mu Luganda yange.

Engeri z’okusala enviiri ezisinga okwagalibwa

Waliwo engeri nnyingi ez’okusala enviiri ezisinga okwagalibwa mu bantu. Ezimu ku zo mulimu:

1. Okusala enviiri kumpi n’omutwe

2. Okusala enviiri nga zisigala nga mpanvu

3. Okusala enviiri nga zisigala nga ziwedde wakati

4. Okusala enviiri nga zisigala nga nnyimpi nnyo

Buli ngeri erimu ebirungi n’ebibi byayo, era kisinziira ku kika ky’enviiri zo n’engeri gy’oyagala okulabikamu.

Engeri y’okwerondamu engeri y’okusala enviiri ekugwanira

Okwerondamu engeri y’okusala enviiri ekugwanira kisobola okuba ekizibu. Waliwo ebintu bingi by’olina okutunuulira:

1. Ekika ky’enviiri zo

2. Engeri y’omutwe gwo

3. Engeri gy’oyagala okulabikamu

4. Emirimu gy’okola

5. Obudde bw’olina okukuuma enviiri zo

Kirungi okwogerako n’omusazi w’enviiri omukugu asobola okukuwa amagezi ku ngeri esinga okukugwanira.

Engeri y’okukuuma enviiri zo nga ziri bulungi

Okukuuma enviiri zo nga ziri bulungi kikulu nnyo okusobola okufuna engeri y’okusala enviiri gy’oyagala. Wano waliwo ebimu by’osobola okukola:

1. Kozesa amafuta g’enviiri agakugwanira

2. Weewale okukozesa ebyuma by’okukozesa ku nviiri ebikozesa ebbugumu ennyo

3. Kozesa omukutu ogukuuma enviiri zo nga tonnaba kuzisala

4. Nywa amazzi mangi era olye emmere erimu ebirisa ebikulu eby’enviiri

5. Weewale okusiba enviiri zo ennyo

Okukuuma enviiri zo nga ziri bulungi kijja kukuyamba okufuna engeri y’okusala enviiri gy’oyagala era kisobozese enviiri zo okukula bulungi.

Engeri z’okusala enviiri ezoogera ku mbeera y’obudde

Embeera y’obudde esobola okukosa engeri gy’osala enviiri zo. Mu budde obw’ebbugumu, abantu bangi baagala okusala enviiri zaabwe nga nnyimpi okuggyako obunyogovu. Mu budde obw’empewo, abantu bangi baagala okusala enviiri zaabwe nga mpanvu okuggyako ebbugumu. Naye, kino kisinziira ku muntu ssekinnoomu n’engeri gy’ayagala okulabikamu.

Engeri z’okusala enviiri ezisinga okwagalibwa mu bantu ab’enjawulo

Engeri z’okusala enviiri zisobola okuba ez’enjawulo mu bantu ab’enjawulo. Ezimu ku ngeri ezisinga okwagalibwa mulimu:

1. Abakyala: Okusala enviiri nga zisigala nga mpanvu, okusala enviiri nga zisigala nga ziwedde wakati, n’okusala enviiri nga zisigala nga nnyimpi

2. Abasajja: Okusala enviiri kumpi n’omutwe, okusala enviiri nga zisigala nga nnyimpi, n’okusala enviiri nga zisigala nga ziwedde wakati

3. Abaana: Okusala enviiri nga zisigala nga nnyimpi nnyo, okusala enviiri nga zisigala nga ziwedde wakati

Naye, kino kisinziira ku muntu ssekinnoomu n’engeri gy’ayagala okulabikamu.

Engeri z’okusala enviiri ezisinga okwagalibwa mu mikutu gy’empuliziganya

Empuliziganya esobola okukosa engeri z’okusala enviiri ezisinga okwagalibwa. Ezimu ku ngeri ezisinga okwagalibwa mu mikutu gy’empuliziganya mulimu:

1. Okusala enviiri nga zisigala nga mpanvu nnyo

2. Okusala enviiri nga zisigala nga nnyimpi nnyo

3. Okusala enviiri nga zisigala nga ziwedde wakati n’ebitundutundu eby’enjawulo

4. Okusala enviiri nga zisigala nga mpanvu n’ebitundutundu eby’enjawulo

Naye, kirungi okujjukira nti si buli ngeri y’okusala enviiri egenda kukugwanira, newankubadde nga esinga okwagalibwa mu mikutu gy’empuliziganya.

Mu bufunze, waliwo engeri nnyingi ez’enjawulo ez’okusala enviiri. Kirungi okwerondamu engeri ekugwanira ng’otunuulidde ekika ky’enviiri zo, engeri y’omutwe gwo, n’engeri gy’oyagala okulabikamu. Okukuuma enviiri zo nga ziri bulungi kikulu nnyo okusobola okufuna engeri y’okusala enviiri gy’oyagala. Jjukira nti buli muntu yanjawulo, era engeri y’okusala enviiri esinga okukugwanira esobola okuba ey’enjawulo ku y’omuntu omulala.